Stres, Depresyon ve Anne Babalara Öneriler
Stres ve depresyonla baş etmek için anne babalara öneriler
Anne babalık; önemli bir stres kaynağı olabilir. Anne babanın kendi stresini kontrol edebilmesi ve depresif duygularla baş edebilmesi hem kendisi hem de bebeği için son derece önemlidir. Aşağıdaki öneriler stres ve depresyonla baş etmede işe yarayabilir.
Hayatınızdaki öncelikleri gözden geçirin. Bebeğin hayatınıza girmesi ile var olan yaşam dengeniz bozulur. Yeni bir denge durumuna geçinceye kadar bir süre zorlanacağınızı kabul edin.
Geçiş süreci denen zaman diliminin sonsuza kadar devam etmeyeceğini kendinize, eşinize anımsatın. Başlangıçta değişime ayak uydurmak zor olabilir. Hayatınızdaki değişim süreçlerini anımsayın. Yeni bir işe, yeni bir okula, yeni bir semte alışmanız nasıl olmuştu? Alışma ve uyum sürecinde neler işinize yaramıştı? Belki anne baba olma sürecinde de benzer kaynaklar işinize yarayabilir. Bu nedenle önceliklerinizi gözden geçirmeniz, var olan kaynakları etkili bir şekilde kullanmanıza yardım edebilir.
Hayatınızdaki stres kaynaklarını listeleyin. Önemli önemsiz ayrımlarını yapmaya çalışın. Geçici olarak erteleyebileceklerinizi de not edin. Mükemmelliyetçi kişiler bu konuda risk altındadır. Her şeyi önceki gibi yapmanın mümkün olmadığını kabul edin. Önceleri huzursuzluk duyabilirsiniz. Fakat zamanla huzursuzluğunuz kaybolacaktır.
En kolaydan başlayarak uygulama planları yapabilirsiniz. Küçük hedefler belirleyin. Acil olmayanları ayrı bir yere not edin. Acil ve önemli olanları küçük not kağıtlarına yazabilirsiniz. Acil ve önemli olanlar için kaynaklarınızı gözden geçirin. Gerekirse çevrenizden yardım isteyin. Kendinize ve eşinize; her şeyi çözmek zorunda olmadığınızı hatırlatın. Her şeyi aynı anda çözemezsiniz.
Hayatınızın günlük rutinini olabildiğince devam ettirmeye çalışın. Nedir bu rutinler?
- Her gün duş almak, dişleri fırçalamak,
- Her gün aynı saatlerde kalkmaya çalışmak,
- Mutlaka kahvaltı yapmak,
- Öğün atlamamak,
- Saç/sakal bakımını atlamamak,
- Rahatlatıcı kokular kullanmak,
- Bol sıvı tüketmek.
Hedeflerinizi mümkünse küçültün. Çıtayı bir süreliğine aşağı indirmiş olmanız, bir sonraki sefer tekrar yükseltme şansınızı ortadan kaldırmaz.
Günlük işlerinizi sıraya koyun. Hatırlatıcılar işe yarar. Yapamayacağınızı düşündüğünüz ve acil olmayan işleri listeden çıkarın.
Ertelemek günlük hayatı daha da kaosa sürükleyebilir. Aklınıza geldiğinde mümkünse yapın. Birini aramanız gerekiyorsa hemen arayın. Yardım isteyecekseniz, hemen talep edin.
Diğer insanlardan da destek almayı ihmal etmeyin. İnsanlarla birlikte çalışmak hem sosyal açıdan işlevselliğinizi artırır, hem de işbölümü yaparak pek çok iş yükünden kurtulursunuz. Bazen diğer insanlar sizin aklınıza gelmeyen ve sizin işinizi çok kolaylaştırabilecek önerilerde bulunabilir.
İşler yolunda gitmediğinde bir süre mola verin ve kendinize sorular sorun. Dışarıdan bir gözlemci gibi süreci inceleyin ve girilen yanlış yolları, eksik adımları ortaya çıkarın ve planınızı yeni duruma göre yenileyin. Her saniye bir saniye öncesine göre yeni koşullar ve olanaklar sunabilir.
Alternatif planlarınız da olsun. İşler ters gidebilir. Alternatif planları vakit kaybetmeden hayata geçirirsiniz ve hem zaman kaybetmemiş olursunuz hem de hayal kırıklığı ve üzüntü hissini daha az yaşarsınız.
Bazen “bencil” olmaya izin verin. Her zaman “sencil” olmak ve “evet” demek zorunda değilsiniz. Kendinize ve eşinize bunu hatırlatın. Gereksiz yüklenmelerden kaçının.
Haftanın belli günleri, günün belli saatleri için kendinize “hiçbir şey yapmama” ödevi koyun. Sadece 15 dakika bile olsa, o zaman size özeldir. Sevdiğiniz müziği, daha önce gördüğünüz güzel yerleri hatırlayın. Eşinize da hatırlatın. Gevşeme egzersizlerini mümkünse öğrenin. Her gün 30 dk. Kendinize vakit ayırın. Nefesinize odaklanın. Gevşeme egzersizleri uykusuzluğunuza iyi gelebilir.
Hayatta en temel ihtiyaçlarımızın yemek, su, hava yani sağlık olduğunu hatırlayın. Diğer her şey vazgeçilebilir. Gereksiz yüklenmelerden uzak durmuş olursunuz.
Mutlaka kendinizle içsel konuşmalar yapın. İçinizden geçenleri yazın, bunları cümleler haline getirmek kafanızı toparlamaya yardım eder.
Günün belli saatlerinde müzik dinleyin. İçinizden ne tür müzik dinlemek geliyorsa onu dinleyin. (“kalitesiz arabesk” dışında)
Mutlaka kendinize nefes aldıracak bir hoby edinin. Sizden farklı yaşam ve düşünme tarzına sahip insanlarla tanışacağınız kulüp, tiyatro, resim kursu gibi ortamlara girmek, sizi stres ve depresyona karşı koruyabilir. Hayata farklı bakış açıları kazanmanıza yardım edebilir.
Mutlaka hareket edilmelidir. Günlük işleri yapmak için yapılan sıkıcı, otomatik davranışlar hareket sayılmaz. Mümkünse açık alanlara çıkılmalıdır. Yürüyüş, yüzme, top oynama, spor yapmak gereklidir. Araştırmalar; haftada 3 kere 45 dakikalık yürüyüşlerin depresyona karşı beyni koruduğunu ortaya koymaktadır.
Hayatınızda yapacağınız bazı küçük değişikliklerin bile çok olumlu sonuçları olabildiğini göreceksiniz. Yeter ki çözüme ve olumlu sonuca odaklanın ve harekete geçme inisiyatifini elinize alın.
İşler yoğunlaştığında, daha önce bizi nelerin mutlu ettiğini unutabiliriz. Bu nedenle arada bir durup; ”ben ne yapıyorum? Ben nasılım? Benim Neye ihtiyacım var? Ben nelerden mutlu olurdum?” diye sormakta fayda vardır.